Αρχείο Λεκτέον

post-image
Ζωγραφικό έργο Όλγας Σταυρίδου
Αλέξανδρος Κοσματόπουλος

Εγκώμιο της ποιήτριας Ανθούλας Σταθοπούλου

«Δεν είσαι βέβαιος αν η ποίηση μπορεί να προσφέρει παρηγοριά, μπορεί όμως ακόμη και σήμερα να προσφέρει αγρυπνία», έγραφα στο βιβλίο μου Ο πιο σύντομος δρόμος

Η φράση αυτή βρίσκει το ακριβές αντίκρισμά της στο βιβλίο της Ανθούλας Σταθοπούλου Νύχτες αγρύπνιας, της μοναδικής ποιητικής της συλλογής πριν φύγει από την ζωή χτυπημένη από φυματίωση στα είκοσι εφτά της χρόνια. Αν και η συλλογή εκδόθηκε το 1932, ο λόγος της στοχεύει στα βάθη της καρδιάς μας, όχι για να παρηγορήσει, αλλά για να αφυπνίσει, να ταράξει, να μας τρομάξει βλέποντας μιαν άβυσσο να ανοίγεται μπροστά στα μάτια μας:

Φυλάξου, ω νυχτοφύλακα
απ’ τον φθονερό, τον κακόβουλο εχθρό σου
που είναι πικρός σαν την αυγή.
Εμείς εδώ για έρωτα μιλούμε
και μας τρομάζει ως τα μύχια της ψυχής μας
η αυγή, ω ναι η αυγή.

Ιωάννης Κουρεμπελές

Βιανθρωπισμός και παραθρησκεία

Είναι γεγονός ότι μετά από μία μακρά περίοδο, όπου περιορίστηκαν ανθρώπινες ελευθερίες χάριν «υγείας», ο σύγχρονος άνθρωπος είχε να θεωρήσει τη σημασία των δικαιωμάτων του ενώπιον του υπαρξιακού φόβου. Από την άλλη πλευρά ο «δικαιωματισμός», ως σύστημα προσπορισμού δικαιωμάτων, έρχεται βήμα-βήμα με άλλα δόντια να δείξει τον χαρακτήρα του.

Πρώτιστα, βέβαια, ξέσπασαν νεωστί επί γης νέοι πόλεμοι, για να θυμίζουν την ανθρώπινη διάσταση της ιστορίας και να απαξιώνουν τη θεανθρώπινη. Ο πόλεμος και η κατοχή ήρθε και αυτός στο προσκήνιο ως «δικαίωμα». Η βία του πολέμου ξαναπρόβαλε ωσάν να πρόκειται για «φυσική» συμπεριφορά του ανθρώπου που πρέπει να θυμάται την ιστορία ως δική του.

Ισίδωρος Παπαδάμου

Ο αφανής ανήσυχος εν ησυχία

Ο λαïκομπαρμπαδισμός είναι μια θέση, ένας τρόπος ζωής που οδηγεί τον άνθρωπο στο να αποδεχθεί την φυσικότητά του. Σ’ αυτόν καταλήγει κανείς καθοδηγούμενος από το ένστικτο ή επειδή αντιλήφθηκε τους ορίζοντες που του ανοίγει αυτό το ρεύμα.

Ο λαïκομπαρμπαδιστής αποφεύγει να ισχυρισθεί κύρια στοιχεία της ταυτότητάς του. Δεν ισχυρίζεται πως είναι κάτι, γιατί, αν το δηλώσει, ξέρει πως το έχει ήδη χάσει. Δεν περνάει κρίση ταυτότητας. Ξέρει τι είναι, δεν θέλει όμως να το επικαλεσθεί, γιατί θα αποτελούσε μια μορφή εξουσιαστικής κίνησης που κρύβει μέσα της μεγάλη ψυχική και πνευματική αβεβαιότητα. Είναι ένας συνηθισμένος ανθρώπινος τύπος που δεν υπόσχεται, όμως καμιά φορά εκπλήσσει. Αποφεύγει την προβολή, τον θαυμασμό, τη δόξα και την καθιέρωση. Αποστρέφεται κάθε μορφή εξουσίας και επιδιώκει το ουσιώδες. Προσπαθεί να είναι απλός και του αρέσει να παρατηρεί αθέατος. Ταυτόχρονα αποφεύγει τους ενοχλητικούς που κάνουν θόρυβο γύρω του.

Αντιμετωπίζει με κατανόηση και τρυφερότητα εκείνους που αισθάνονται ότι τους εκθέτουν τα λαïκομπαρμπαδικά στοιχεία του εαυτού τους και προσπαθούν να τα σενιάρουν ή να τα κρύψουν έτσι ώστε να παραμείνουν αθέατα.

Αλέξανδρος Κοσματόπουλος*

Εν αρχή

Εν αρχή ην ο Λόγος, και ο Λόγος ην προς τον Θεόν, και Θεός ην ο Λόγος.

Ποια ομιλία, ποια γλώσσα, ποιος λόγος μπορεί να σταθεί στα χρόνια μας που να έχει ως κέντρο και αναφορά την αρχή του κατά Ιωάννη ευαγγελίου.

Δος μοι λόγον Λόγε, μη σιγών παρέλθεις με, συ ει εν τω πάσχειν και εν τω μη πάσχειν, συ ει θνήσκων, σώζων, θα πει ο Ρωμανός ο Μελωδός.

Μιλιά, ομιλία, στα χείλη ούτε λέξη.

Πλησιάζουμε τον λόγο του ευαγγελίου ως τυφλοί τοις όμμασι και ανοικτοί τη καρδία. Γιατί ο Λόγος του Θεού ακούγεται μόνο μέσα στη σιωπή. Μέσα στη σιωπή της ενατένισης, της προσήλωσης, της ησυχίας. Ακούγεται όταν οι αισθήσεις συστέλλονται και στρέφονται προς εαυτόν. ΄Ετσι μπορεί κανείς να αντιπαλέψει την αμαρτία του κόσμου τούτου, την ανικανότητα του ανθρώπου να απελευθερωθεί απ’ την βιαιότητα του ίδιου του εαυτού του.

0